هم‌زمان با ۱۷ جولای روز جهانی عدالت، شماری از فعالان حقوق زن در افغانستان می‌گویند که هم اکنون این کشور شاهد بی‌عدالتی است و به نام عدالت در حاکمیت ا.ا. چیزی وجود ندارد.

مریم معروف آروین، رییس جنبش اعتراضی شنبه‌های ارغوانی، به صدای امریکا گفت که شهروندان افغانستان تحت حاکمیت طالبان هر روز به دلیل زبان، قومیت، مذهب، جنسیت و سکونت شان به گونۀ سیستماتیک قربانی نبود عدالت می‌شوند و سرکوب می‌گردند.

او افزود که روز جهانی عدالت در حالی فرا می‌رسد که در نزدیک به سه سال گذشته، به معنای حد اقلی عدالتی که دیروز هم در افغانستان وجود داشت، اکنون وجود ندارد.

آروین گفت: “در این میان مخصوصاً زنان و دختران افغانستان، اقوام آسیب‌پذیر از سیاست‌های ا.ا. و اقلیت‌های مذهبی کسانی استند که ظلم و استبداد بیشتر را در جامعه خودشان متقبل می‌شوند و ما عملاً جمعی را در قدرت شاهدیم که حاکم ساخته شدند و در قدرت حفظ می‌شوند متاسفانه، که کمترین باورمندی به عدالت واقعی ندارند.”

به گفتۀ آروین، ا.ا. هر آنچه به مزاج شان خوش بخورد، آن را تطبیق شریعت و عدالت عنوان می‌کنند و با گذشت هر روز حاکمیت ا.ا.در افغانستان فضا برای عدالت اجتماعی، ناامیدکننده می‌شود.

این فعال حقوق زن انتقاد کرد که کشورها و سازمان‌های بین‌المللی مدعی عدالت و حقوق بشر، به جای ایستادن در کنار مردم افغانستان، با “ناقضان حقوق بشر و عدالت” در تعامل بوده اند.

او تاکید کرد: “امیدواری ما در چنین روز این است که جهت تحقق عدالت و تامین عدالت و ختم معافیت از مجازات در افغانستان گام برداشته شود و جهت تامین این همه ارزش‌های معقول انسان‌پسند ما خواهان به دادگاه کشانیدن رهبران ا.ا.به دلیل جنایاتی که در ۲۰ سال گذشته انجام دادند و جنایاتی که در نزدیک به سه سال گذشته مخصوصاً علیه زنان و دختران افغانستان انجام دادند، [هستیم]”.

حلیمه پژواک، رییس جنبش زنان جمهوری‌خواه افغانستان به صدای امریکا گفت که عدالت در حاکمیت‌های گذشتۀ افغانستان به شکل نمادین بوده، چون به باور وی اگر به معنای حقیقی عدالت برای زنان در افغانستان قبلاً تامین می‌شد، آنان وضعیت کنونی را نداشتند.

پژواک با اشاره به محرومیت زنان افغانستان از حقوق اساسی شان توسط حاکمیت ا.ا.گفت: “این روز را روز عدالت نی، بلکه روز بربریت، شکنجه و ظلم بر زنان افغانستان نامگذاری می‌کنیم تا صدای ما به گوش جهانیان برسد و جهانیان حد اقل به حرمت زن بودن دیگر شعار ندهند، اعلامیه صادر نکنند، عملاً کنار زنان افغانستان بایستند.”

فوزیه وحدت، عضو رهبری جنبش زنان مقتدر افغانستان به صدای امریکا گفت که از روز جهانی عدالت در حالی تجلیل می‌شود که زنان افغانستان در یک نابرابری و بی‌عدالتی مطلق به سر می‌برند.

به گفتۀ وحدت، سه سال می‌شود که زنان افغانستان از حقوق اولیه شان محروم استند و فعالیت‌های اجتماعی ممنوع شده است. او گفت در حالی که ا.ا.ادعا می‌کنند که عدالت عمری را در افغانستان تامین می‌کنند، اما هم‌اکنون هیچ گونه عدالتی در افغانستان تامین نیست،

وحدت افزود: “امیدوارم که جامعه جهانی با در نظرداشت این روز [روز جهانی عدالت] در افغانستان برای زنان عدالت را در نظر بگیرند و به این توجه بکنند که از سه سال زنان افغانستان در بی‌عدالتی مطلق به سر می‌برند و توجه بکنند به اینکه زنان افغانستان از این وضعیت بیرون شوند.”

در این حال، دیدبان حقوق بشر گفته است که عدالت بی‌طرفانه بیش از هر زمان دیگری به حمایت جهانی نیاز دارد و روز جهانی عدالت فرصتی برای تامل در پیشرفت‌ها و چالش‌ها – در این زمینه – است.

الیزابت ایونسن، مسوول بخش عدالت بین‌المللی در دیدبان حقوق بشر در مقاله‌ای به مناسبت از روز جهانی عدالت با اشاره به درگیری‌ها در نقاط مختلف جهان نگاشته است از آنجایی که جهان با این شرایط اضطراری روبرو می‌شود، بسیار مهم است که عدالت بی‌طرفانه و مستقل برای قربانیان جنایات شدید بین‌المللی، صرف نظر از اینکه کجا و توسط چه کسی مرتکب شده اند، اجرا شود.

او گفته است: “تلاش برای عدالت جهانی با یک آزمون مهم روبرو است. در حالی که مسیرهای مختلف برای پاسخگویی شکوفا می‌شود، عدالت همچنان از سوی کسانی که از پاسخگویی می‌ترسند و متحدان شان در معرض تهدید قرار دارد.”

به باور ایونسن، حقوق قربانیان به تمایل حکومت‌ها برای پذیرفتن مسوولیت و انجام این روند حیاتی بستگی دارد.

او تاکید کرده است که عدالت بی‌طرفانه مستلزم حمایت مداوم سیاسی و عملی، و نیز شکستن معیارهای دوگانه است که همچنان موانعی برای دسترسی عادلانه قربانیان به عدالت است.

منبع