فتح‌الله گولن، رهبر مذهبی اهل ترکیه‌ مقیم امریکا که به رهبری کودتای ناموفق سال ۲۰۱۶ در ترکیه متهم شده بود، در ۸۳ سالگی در پنسیلوانیا درگذشت.

آقای گولن تا آخرین لحظات زندگی خود هرگونه دخالت در این کودتا را انکار کرد.

وب‌سایت هرکول، که بیانیه‌های فتح‌الله گولن را منتشر می‌کند، در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی اکس اعلام کرد که این رهبر مذهبی شامگاه یکشنبه، ۲۹ میزان، در شفاخانه‌ای که تحت درمان بود، درگذشت.

فتح‌الله گولن، که زمانی از متحدان رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه بود، پس از بروز اختلافاتی میان این دو رهبر سیاسی، از سوی اردوغان به رهبری کودتای ناموفق ۲۰۱۶ متهم شد؛ کودتایی که در آن حدود ۲۵۰ نفر کشته شدند.

گولن، که از سال ۱۹۹۹ در تبعیدی خودخواسته در ایالات متحده زندگی می‌کرد، همواره هرگونه دخالت در این کودتا را انکار کرد.

او در سال ۱۹۴۱ در ارزروم ترکیه متولد شد و در دهه ۱۹۶۰ با تأسیس خوابگاه‌های دانشجویی در ازمیر شهرت یافت. جنبش او، «جنبش گولن»، بعدها در حوزه‌های آموزش، تجارت، و رسانه توسعه یافت و به کشورهای مختلف از جمله آسیای مرکزی و بالکان گسترش پیدا کرد.

پیروانش بر این باور بودند که جنبش گولن به ترویج اسلام میانه‌رو، آموزش مدرن، و گفت‌وگوی بین‌ ادیان می‌پرداخت. اما پس از کودتای ناکام، این جنبش در ترکیه سرکوب و نفوذ جهانی آن کاهش یافت.

تنش‌ها بین گـولن و اردوغان، که زمانی متحد همدیگر بودند، در دسامبر ۲۰۱۳ با افشای تحقیقات فساد علیه مقام‌های نزدیک به اردوغان به اوج رسید.

گفته می‌شود پولیس و دادستان‌های وابسته به جنبش گولن پشت این تحقیقات بودند. در سال ۲۰۱۴، حکم بازداشت گولن صادر شد و دو سال بعد، دولت ترکیه جنبش او را به‌عنوان گروهی تروریستی معرفی کرد.

پس از کودتای ۲۰۱۶، اردوغان جنبش گولن را «خائن» و «مثل سرطان» خواند و وعده داد که اعضای آن را در هر کجا که باشند ریشه‌کن کند.

صدها مدرسه و رسانه مرتبط با گـولن تعطیل و اموالش توقیف شد. او در ترکیه منزوی شد و هم از سوی حامیان اردوغان و هم مخالفان طرد گردید.

آنکارا مدت‌ها تلاش کرد تا او را از ایالات متحده بازگرداند، اما تا زمان مرگ گـولن موفق به این کار نشد.

منبع