امضای فرمان جدید مهاجرتی دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، اوضاع مهاجرت را در سطح جهانی دچار دگرگونی و سردرگمی کرده است.
از مکزیک که مهاجران از کشورهای مختلف خودشان را به آن جا در یک قدمی آمریکا رسانده‌اند، تا افغانستان که از جمله کشورهای رده اول با بیشترین شمار مهاجران پراکنده در گوشه‌های مختلف جهان است.
در پی امضای فرمان اجرایی دونالد ترامپ، وزارت خارجه آمریکا سفر تمامی پناهجویان و مهاجران به این کشور و رسیدگی به روندهای جدید مهاجرتی را به حالت تعلیق درآورده است.
اقدام تازه بدین معنی است که جلوی ورود افرادی که اجازه ورود به ایالات متحده را دریافت کرده‌اند، هم گرفته خواهد شد.
براساس گزارش شبکه سی‌بی‌اس که همکار بی‌بی‌سی در آمریکا است، تمام پروازهای حامل مهاجران لغو شده است.
مقامات حکومت جدید آمریکا خواهان توقف روند ارجاع مهاجران و «برنامه بایدن» شده‌اند که اجازه می‌داد شهروندان آمریکا مهاجران را «اسپانسر» کنند.
بر بنیاد این گزارش، فرمان ترامپ تاثیری بر وضعیت کسانی که اس‌آی‌وی یا ویزای ویژه مهاجرت به آمریکا را دارند، نمی‌گذارد.
بی‌بی‌سی با چندین نفر از پناهجویانی که در پاکستان، قطر، افغانستان و کوزوو منتظر سفر به آمریکا هستند، صحبت کرد. بیشتر آنها هیچ اطلاعی درباره پروازهای لغوشده ندارند و برایشان هم نامه یا ایمیلی در این مورد فرستاده نشده است اما همزمان هیچ خبری هم در رابطه به پروازشان برایشان داده نشده است.
مثلا به افرادی که پروازشان به تاریخ‌های ۲۷ و ۳۰ جنوری و ۳ فبروری مشخص شده و آماده سفر هستند، دیگر هیچ معلومات تازه‌ای داده نشده است.
برای برخی دیگر، از طرف نهادهایی که مسئولیت هماهنگی انتقال‌شان به آمریکا را دارند، اطمینان داده شده که مشکلی ایجاد نخواهد شد.
اما برای گروهی از افراد شامل پرونده پی۱ و پی۲ در پاکستان، این ایمیل از سوی نهادهای هماهنگ‌کننده آمده است: «ما اوضاع را با در نظرداشت فرمان‌های اخیر دولت آمریکا، زیر نظر داریم. همین که آخرین اطلاعات در رابطه به سفر شما به آمریکا در اختیار ما قرار بگیرد، با شما در میان خواهیم گذاشت.»
«قطعا به افغانستان برنمی‌گردم»
رفیع ( نام مستعار)، یکی از پناهجویانی که پرونده پی۱ و پی۲ دارد، به بی‌بی‌سی گفت: «متاسفانه در مرحله آخر پرونده‌های خود قرار داریم. یعنی در مرحله‌ای قرار داریم که باید در آمریکا برای ما محل بودوباش ایجاد کنند. اکثر پرونده‌هایی که در پاکستان هستند، در همین مرحله قرار دارند.»
تنها نگرانی نرفتن به آمریکا نیست. این نظر صنم کبیری، دارنده پرونده پی۱، است که منتظر پروازش به آمریکا است: «این خبر برای من خیلی تکان‌دهنده است. حالت روحی‌ام را برهم زده. اکثر هم‌وطنانی که با آنها صحبت کردم، در حالت روحی و روانی بدی قرار دارند. امیدوار هستم تجدید نظر صورت بگیرد تا مردم از این بلاتکلیفی نجات پیدا کنند.»
او می‌افزاید: «از یک طرف دولت پاکستان فشار می‌آورد بر مهاجرین که خاک پاکستان را ترک کنند. دولت پاکستان به هر نفر یک ماهه ویزای درنظر گرفته که یک ماه ویزا خیلی کم است. در یک ماه به خاطر ده نفر باید یک هزار دالر (دلار) پرداخت کنی.»
با وجود این که وزارت خارجه آمریکا در رابطه به افراد دارای ویزای اس‌آی‌وی اطمینان داده است، دارندگان این ویزا هم نگران‌اند.
جاوید( نام مستعار) که هنوز در کابل حضور دارد و درخواستش برای ویزای ویژه مهاجرت به آمریکا به مرحله نهایی رسیده، به بی‌بی‌سی گفت: «گزینه ماندن در افغانستان نه تنها به من که به تمام افرادی که واقعا در شرایط دشواری با نیروهای خارجی در افغانستان همکار بودند، سخت است. همکاران ما در جنگ‌های قندهار و هلمند دوش به دوش این‌ها (نیروهای آمریکایی) رفتند و خود نشان از این است که اگر سرنخی از این‌ها پیدا شود، جانشان در خطر است.»
میوند افغان که ۱۰ سال با آمریکایی‌ها کار کرده، هم می‌گوید برگشتن به افغانستان برایش دشوار است: «با وجودی که امارت اسلامی (حکومت ا.ا. ) عفو عمومی اعلام کرده ولی ما بی‌نهایت احساس خطر می‌کردیم، چون مجاهدین امارت اسلامی که در قریه (روستا) ما بودند، چندین بار به ما اخطار دادند. دلیل دوم این که اولادهای من مکتب (مدرسه) می‌خوانند. مثلا یک دختر دارم، اگر مکتب نرود و درس نخواند، زندگی برای ما معنی ندارد. تا زمانی که دختر من اجازه نداشته باشد به مکتب برود، من قطعا به افغانستان برنمی‌گردم.»
«هیچ استثنایی هم برای افغان‌ها وجود ندارد»
شاون ون دیور، بنیان‌گذار «افغان ایوک» مجتمع نهادهای مربوط به تخلیه اتباع افغانستان دیروز در پستی در شبکه ایکس نوشت: «فرمان برنامه پذیرش مهاجران که از ۲۷ ژوئیه/جنوری اجرایی می‌شود، این برنامه را به صورت نامحدودی به حالت تعلیق در می‌آورد. هیچ استثنایی هم برای افغان‌ها وجود ندارد. ما این هفته را داریم که دونالد ترامپ را متقاعد کنیم که اخلالی در برنامه اسکان مجدد صورت نگیرد.»
«افغان ایوک» ایمیلی را در حساب ایکسش نشر کرد که آن را از وزارت خارجه آمریکا دریافت کرده است. در بخشی از آن چنین نوشته شده: «با پیروی از فرمان اجرایی صادرشده، در مورد برنامه پذیرش مهاجرت ایالات متحده آمریکا، ورود مهاجران تا اطلاع ثانی تعلیق شده. تمام پروازهای برنامه‌ریزی‌شده مهاجران لغو شده. همچنین روند پیگیری پرونده‌های مهاجرت و پرواز تعطیل شده است.»
«افغان ایوک» بیانیه‌ای هم صادر کرده و در آن گفته که آمریکا وعده‌ای را که به متحدان افغانش در زمان جنگ در افغانستان داده بود، باید عملی کند: «اگر اداره ترامپ اسکان مجدد مهاجران را به صورت کل و بدون قایل شدن استثنا متوقف می‌کند، در این صورت مانع هزاران نفری می‌شوند که شانه به شانه با اعضای خدماتی آمریکا ایستادند و در افغانستان در معرض خطر جدی‌اند.»
در جریان سه سال اخیر آمریکا از کشورهای پاکستان، امارات، قطر، فلیپین، کوزوو و آلبانی به عنوان مراکز انتقال مهاجران از افغانستان استفاده کرده است. آمریکا در کابل خدمات کنسولی ندارد و باید طی مراحل اسناد و ویزا در کشور سوم صورت بگیرد اما از این میان، پاکستان از بیشترین تعداد مهاجران میزبانی می‌کند، جایی که مهاجران به شدت زیر فشار قرار دارند.
گفته شده که ۳۰ هزار پناهجو که از افغانستان به پاکستان رفته‌اند، در این کشور منتظر مهاجرت به آمریکا هستند. هنوز معلوم نیست پس از فرمان اخیر ترامپ، آنها در چه وضعی قرار خواهند گرفت.
چهارچوب‌های مهاجرت به آمریکا
دست‌کم در سه سال اخیر سه بخش عمده وجود داشته که زمینه مهاجرت شهروندان افغانستان به آمریکا را مساعد می‌سازد. اس‌آی‌وی (SIV)، اولویت یک (پی۱/P1) و اولویت دو (پی۲/P2).
اس‌آی‌وی یا ویزای ویژه مهاجرت برای افرادی از افغانستان و عراق است که با نیروهای آمریکایی کار کرده باشند. از سال ۲۰۰۶ سالانه ۵۰ ویزای ویژه مهاجرت برای افغان‌ها و عراقی‌ها صادر می‌شد. سال ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ شمار این ویزا به ۵۰۰ ویزا افزایش یافت اما پس از آن دوباره شمار آن دوباره به ۵۰ ویزا کاهش یافت.
واجد شرایط ویزای ویژه مهاجرت به آمریکا افرادی می‌شوند که دست کم دوسال با آمریکایی‌ها در افغانستان کار کرده باشند و به خاطر آن در معرض تهدید باشند.
سال ۲۰۱۷ به ۴ هزار نفر از افغانستان ویزای ویژه مهاجرت آمریکا داده شد اما در سال ۲۰۱۸ این رقم شصت درصد کاهش یافت. سال ۲۰۲۱ و با برگشت ا.ا. ، صدور ویزای ویژه مهاجرت جدی‌تر از گذشته شد.
اولویت یک (پی۱) و اولویت دو(پی۲) در سال ۲۰۲۱ پس از سقوط دولت پیشین افغانستان به عنوان راه‌هایی برای مهاجرت از افغانستان به آمریکا تعریف شدند. مهاجرت به آمریکا از این طریق دوازده تا هجده ماه را در بر می‌گیرد و گاهی هم خیلی بیشتر از آن. این برنامه برای آن افغان‌هایی است که واجد شرایط ویزای خاص نمی‌شوند.
اولویت یک (پی۱) افرادی هستند که توسط سفارت‌خانه‌ها، مؤسسات غیردولتی یا کمیسیاری عالی سازمان ملل در امور پناهندگان معرفی شده باشند. اولویت دو(پی۲) کسانی هستند که توسط وزارت خارجه آمریکا تشخیص شده باشند. البته اولویت سه یا ( پی۳) هم وجود دارد و کسانی شامل آن می‌شوند که می‌خواهند به خانواده‌شان که قبلا در آمریکا اقامت دارند، بپیوندند.
ویزای بشردوستانه و ویزای پناهندگی هم دو نوع دیگری از ویزایی هستند که شماری در چهارچوب آن از افغانستان در سه سال اخیر به آمریکا مهاجرت کرده‌اند.
اولین کسی باشید که نظر بدهید on "فرمان ترامپ بر مهاجرت افغان‌ها به آمریکا چه تاثیری خواهد گذاشت؟"