فعالان: آسیای چهارم، کلید دابرین، شهر زاید، این منطقه باید مورد بررسی قرار گیرد

محوطه باستانی شهر زایده در شهرستان چاگوری ولایت غزنی که قدمتی هزاران ساله دارد، به عنوان چهارمین روستای سنگی آسیا شناخته می‌شود.

به گفته مقامات محلی، ساختمان‌ها و زیارتگاه‌های سنگی این منطقه، بقایای دوران بودایی قبل از ظهور اسلام هستند. این ساختمان‌ها در دوران غزنویان و غوریان به عنوان پناهگاه، اقامتگاه و اهداف نظامی مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

حمیدالله نثار، رئیس اداره اطلاعات و فرهنگ غزنی، گفت: «شهر زایده یک مکان مهم و تاریخی است که در دوره‌های مختلف تاریخ مورد استفاده قرار گرفته است. اتاق‌ها، زیارتگاه‌ها و نشانه‌هایی که در آنجا دیدیم، نشان می‌دهد که مردم آنجا حتی قبل از اسلام از این مکان استفاده می‌کردند.»

امین‌الله غفرانی، مدیر حفاظت از میراث فرهنگی اداره اطلاعات و فرهنگ غزنی، گفت: «این منطقه شهر زایده نام دارد که به مرور زمان نام خود را به شار زایده تغییر داده است. در میان کوه، شهری وجود داشته که آثاری از آن هنوز هم دیده می‌شود. کوهی به طول صد متر تراشیده شده و در آنجا مکانی برای حیوانات، پناهگاهی برای انسان‌ها، زندان و عبادتگاه‌های بودایی نیز ساخته شده است.»

ساکنان اولیه «شهر زایده» با هنر خاصی نیازهای معیشتی خود را در دل صخره‌ها برآورده می‌کردند. این روستا هنوز نشانه‌های زنده تمدن هزاران ساله را در خود جای داده است.

تعدادی از فعالان فرهنگی اصرار دارند که تحقیقات عمیق و علمی در این منطقه انجام شود و اطلاعات دقیق و رسمی در صفحات تاریخ ثبت شود.

آقا محمد خوش‌زاده، فعال فرهنگی در غزنی، گفت: «ما از نویسندگان، باستان‌شناسان و مورخان می‌خواهیم که با همکاری وزارت اطلاعات و فرهنگ و آکادمی علوم، تحقیقاتی در مورد شهر زایده انجام دهند. این منطقه چهارمین روستای سنگی بزرگ در آسیا است که اتفاق بزرگی است، اما متأسفانه این منطقه فراموش شده است.»

رحمت‌الله امین، یکی دیگر از فعالان فرهنگی، گفت: «آثار تاریخی در یک کشور از ارزش ویژه‌ای برخوردارند، زیرا آنها رسالت حکومت‌ها و پیشینیان گذشته و آنچه را که انجام داده‌اند به ما نشان می‌دهند. همچنین مسئولیت مردم فعلی است که آثار و مناطق تاریخی را حفظ کنند.»

در حال حاضر، تنها شش خانواده در این روستای سنگی زندگی می‌کنند. به گفته آنها، وضعیت نامناسب جاده و دورافتادگی، دسترسی آنها به مایحتاج اولیه را دشوار کرده است.

منبع