آمار رسمی ارائه شده از سوی حکومت طالبان نشان میدهد که به رغم ممنوعیت کشت خشخاش، امسال مردم در ۲۸ ولایت افغانستان خشخاش (کوکنار) کشت کردهاند.
معلوماتی که از اول تا ۲۸ مه سال روان میلادی در شبکه ایکس معاونت مبارزه با مواد مخدر وزارت داخله/کشور طالبان منتشر شده، نشان میدهد که واحدهای ویژه مبارزه با مواد مخدر حکومت طالبان بیش از ۱۴ هزار جریب کشتزارهای خشخاش را در۲۸ ولایت تخریب کردهاند.
کشاورزان و زمینداران در شماری از ولایات جنوب افغانستان به بیبیسی گفتهاند که برخورد نیروهای طالبان هنگام محو کشتزارها «خشن» است و آنها تعدادی از افراد را نیز بازداشت کردهاند. حدود یک ماه پیش محو کشتزارهای خشخاش در ولایت بدخشان به خشونت کشیده شد و منجر به مرگ چند تن از ساکنان محلی شد.
حکومت طالبان ممنوعیت کامل کشت خشخاش را مهمترین دستآورد خود عنوان میکند.
عبدالسلام حنفی، معاون نخست وزیر حکومت طالبان، در سفرش به ولایت بدخشان به مردم گوشزد کرد که حکومت آنها در تصمیم محو کشت خشخاش و منع تجارت مواد مخدر «قاطع» است.
اوگفت: «امارت اسلامی (حکومت طالبان) به صراحت تصمیم گرفته است که دیگر کشت، زراعت، تجارت و استعمال همه انواع مخدر، مانند تریاک، شیشه، مواد کیمیاوی (شیمی)، در افغانستان ممنوع است. این موضوعی است که از طرف امارت اسلامی تصمیم گرفته شده و در این زمینه هیچ فردی شک و تردیدی نداشته باشد. از همه وطنداران عزیز میخواهم در این مورد با اخلاص کامل همکار شوند تا این پدیده از کشور ما محو شود.»
اما چنین به نظر میرسد که برعکس اظهارات مقامات حکومت طالبان که گفتهاند کشت خشخاش را در سراسر افغانستان محو کردهاند، کشت آن تنها به بدخشان محدود نیست، بلکه این فهرست بسیار طولانی است.
معاونت مبارزه با مواد مخدر حکومت طالبان معلومات مشخصی در مورد آنچه «سرپیچی» مردم از تصمیم کشت خشخاش خوانده، در سال جاری ارائه نکرده است، اما آنچه این اداره در حدود یک ماه اخیر در صفحه رسمی خود در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) منتشر کرده، نشان میدهد که مردم در ۲۸ ولایت به کشت خشخاش ادامه دادهاند.
بدخشان، قندوز، بغلان در شمال شرق، بلخ، فاریاب، سمنگان، سرپل، و جوزجان در شمال افغانستان در جمع ولایاتی اند که در یک ماه اخیر معاونت مبارزه با مواد مخدر حکومت طالبان از محو صدها جریب کشتزارهای خشخاش در آن خبر داده است.
زمینداران در این ولایات از «برخورد خشن» نیروهای طالبان هنگام تخریب کشتزارها شکایت دارند، اما کسی حاضر نیست در این مورد صحبت کند.
براساس نوار صوتی یک مقام محلی حکومت طالبان در یکی از ولایات جنوبی که در دسترس زمینداران قرار گرفته، به نیروهای محلی دستور داده میشود تا در تمامی مناطق کشتزارهای سابقه و کشتزارهای تازه خشخاش را تخریب کنند و به گفته او هرگونه تعلل در این زمینه منجر به مجازات این نیروها خواهد شد. او همچنین دستور میدهد افرادی که از منع کشت خشخاش سرپیچی میکنند، بازداشت و به مرکز منتقل شوند.
معاونت مبازره با مواد مخدر همچنین در یک ماه اخیر بارها از محو صدها جریب کشتزارهای خشخاش در ولایات قندهار، ارزگان، نیمروز و هلمند در جنوب افغانستان خبر داده است.
در شرق افغانستان، ننگرهار، لغمان، کنر و نورستان شامل فهرست ولایاتی اند که در آنها امسال مردم به کشت خشخاش اقدام کرده و حکومت طالبان از تخریب کشتزارها در این ولایات خبر دادهاند.
در غرب افغانستان، هرات، فراه، بادغیس و غور نیز شامل ولایات تحت کشت خشخاش گزارش شده است.
غزنی، بامیان و دایکندی در مناطق مرکزی نیز در فهرست ولایاتی با کشت خشخاش و تخریب کشتزارها در یک ماه اخیر جا دارد.
معاونت مبارزه با مواد مخدر حکومت طالبان از تخریب کشتزارهای خشخاش در پروان، کاپیسا و پنجشیر در نزدیکی پایتخت، کابل نیز خبر داده است.
اما در جنوب شرق افغانستان، خوست تنها ولایتی است که کشت خشخاش و تخریب کشتزارها در آن گزارش شده است.
در پایتخت کابل اما تنها ولسوالی سروبی شامل این فهرست است جایی که بر اساس آمار اداره مبازره با مواد مخدر بیش از ۶۶ هزار متر مکعب کشتزار خشخاش تخریب شده است.
دفتر مبارزه با مواد مخدر و جرایم سازمان ملل متحد (UNODC) پیشتر در گزارش خود گفته بود که کشت خشخاش در افغانستان تحت کنترل حکومت طالبان ۹۵ درصد کاهش داشته است. بر اساس این گزارش، در سال ۲۰۲۳ در سراسر افغانستان سطح کشت خشخاش به ده هزار و هشت صد هکتار میرسد در حالی که این رقم در سال گذشته بیش از ۲۳۲ هزار هکتار بوده است.
امسال روشن نیست که چه مقدار زمین تحت کشت خشخاش رفته، ولی بر اساس امار ارائه شده، نیروهای طالبان ۱۴ هزار جریب کشتزارهای کوکنار را در حدود یک ماه اخیر تخریب کردهاند و این روند هنوز ادامه دارد.
به نظر میآید که کشاورزان امسال به دلیل آنچه افزایش فقر و بیکاری میخوانند، تصمیم ممنوعیت کشت خشخاش را نادیده گرفته و به رغم احتمال پیگرد و مجازات توسط حکومت طالبان به کشت خشخاش اقدام کردهاند.
یک دهقان در ولسوالی گرمسیر ولایت هلمند که نخواست هویتاش فاش شود، در مورد دلایل کشت خشخاش در این ولسوالی گفت: «سال گذشته به جای خشخاش به کشت جایگزین اقدام کردیم و توقع داشتیم که از آن درامد خوب داشته باشیم، اما قیمت هر محصولی مانند پنبه، زیره و غیره در بازارهای داخلی کاهش یافت، زیرا محصولات زیاد، خریدار و صادرات کم بود، به این دلیل امسال مردم مجبور شدند خشخاش کشت کنند.»
وزارت زراعت و مالداری حکومت طالبان اما مدعی است که در دو سال اخیر به زمیندارانی که از کشت خشخاش دست برداشته اند، بدیل معیشت فراهم شده است. مصباح الدین مستعین، سخنگوی این وزارت میگوید استراتژی پنج ساله بدیل معیشت برای زمینداران را روی دست دارند.
«در بیش از دو سال از طریق سازمانهای کمککننده بینالمللی نهادهای اجراکننده و همچنین با استفاده از بودجه توسعهای وزارت زارعت و مالداری در بخشهای مختلف بیش از یک میلیون و دو صد هزار دهقان از برنامههای بدیل معیشت مستفید شده اند. به ادامه این فعالیتها، وزارت زراعت برنامه مشخص دارد تا دهقانانی را که کوکنار کشت نمیکنند، تحت پوشش قرار دهد.»
اعمار کانالهای آبیاری، هموارکاری زمین، ساخت باغچههای خانگی، توزیع بذرهای اصلاح شده و کود، توزیع وسایل باغداری، توزیع علوفه برای مالداران، توزیع وسایل کشاورزی و باغداری و ساخت فارمهای کوچک مرغداری از جمله برنامههای اند که آقای مستعین از آن به عنوان بدیل معیشت برای کشاورزان نام میبرد.
اما کارشناسان امور زراعت میگویند با توجه به درآمد هنگفت کوکنار، اجرای چنین برنامهها نمیتواند جایگزین کشت خشخاش برای زمینداران و کشاورزان شود. به گفته آنها بدون فراهم کردن بدیل معیشت مناسب که مقدار درآمد خشخاش را تحت پوشش قرار دهد، منع کامل کشت خشخاش کار دشوار خواهد بود.
اولین کسی باشید که نظر بدهید on "سرپیچی از دستور حکومت طالبان؛ امسال کشت خشخاش در ۲۸ ولایت افغانستان گزارش شده است"