photo Reet Talreja

با افزایش پروازها از مسیر حریم هوایی افغانستان، شرکت‌های هوایی که طیاره‌های شان از فراز افغانستان عبور می‌کنند، به دلیل خطر فزایندۀ مناقشۀ حقوقی و پول‌شویی، برای تادیۀ محصول پرواز به مقام‌های افغان به شبکه‌ای از گروه‌های ثالث رو آورده اند.

پس از تشدید تنش در شرق میانه به ویژه حملات ایران و اسراییل بر یک‌دگیر، پروازهای عبوری از حریم هوایی افغانستان در یک سال گذشته افزایش یافته است و طالبان نیز افزایش پروازها و درآمد ناشی از آن را تایید کرده اند.

وزارت ترانسپورت و هوانوردی ملکی حکومت طالبان چند ماه پیش و در اوج تنش میان اسراییل و ایران گفت که در هر ۲۴ ساعت حدود ۳۵۰ پرواز از حریم هوایی افغانستان می‌گذرد که از این بابت هر پرواز حدود ۷۰۰ دالر می‌پردازد.

اما پرداخت این پول به طالبان پیچیده است، زیرا به دلیل تحریم‌های غرب بر حکومت طالبان، حساب‌های بانک مرکزی افغانستان در خارج مسدود بوده و شرکت‌های هوایی ناگزیر شده اند که برای تادیۀ محصول پروازهای عبوری، به گروه‌های سوم رو آورند.

پیش از آنکه طالبان در اگست ۲۰۲۱ بر افغانستان حاکم شوند، گروه صنعتی انجمن بین‌المللی ترانسپورت هوایی، محصول پرواز عبوری را به نمایندگی از ادارۀ هوانوردی افغانستان جمع‌آوری می‌کرد، اما این نهاد به خبرگزاری رویترز گفته است که از سپتمبر ۲۰۲۱ دیگر چنین نکرده و میلیون‌ها دالر درآمد حکومت قبلی افغانستان در حساب‌های آن راکد مانده است.

چند منبع آگاه، به شمول پیلوت‌ها، مقام‌های هوانوردی و شرکت‌های خصوصی به خبرگزاری رویترز گفته اند که شرکت‌های هوایی برای تادیۀ محصول عبوری از حریم هوایی افغانستان به گروه‌های ثالث، مشهور به شرکت‌های حمایت مسافرتی، رو آورده اند تا بدهی‌های شان را به ادارۀ هوانوردی افغانستان بپردازند.

برخی گروه‌های ثالث از میانجی‌های اضافی مستقر در امارات متحدۀ عرب برای تسهیل تادیات به ادارۀ هوانوردی ملکی افغانستان استفاده کرده اند که این خود به پیچیدگی کار افزوده و به گفتۀ وکلای حقوقی و کارشناسان امور تحریم‌ها، خطرات قانونی و مالی را متوجه شرکت‌های دخیل در این مراودات کرده می‌تواند.

جان برید، مالک یک شرکت جت‌های مسافربری مستقر در بریتانیا، گفت که به گونۀ مثال، چندین شرکت حمایت مسافرتی غربی، هیچگاهی صورت حساب از سوی مقام‌های افغان برای پرواز عبوری از حریم هوایی افغانستان دریافت نکرده و قادر به هیچ‌گونه پرداخت نیستند.

منبع