کارشناسان ملل می‌گویند که دیدگاه غالب در میان کشورهای عضو این سازمان وجود دارد که پس از کشته شدن ایمن الظواهری، رهبر پیشین القاعده، رهبری این شبکه حالا به سیف العدل واگذار شده است.

این کارشناسان در گزارشی که روز دوشنبه ۱۳ فبروری (۲۴ دلو) در شورای امنیت این سازمان منتشر شد‌،‌ اما گفته اند که هیچ اعلامیه‌ای مبنی بر جایگزینی سیف العدل به جای ایمن الظواهری اعلام نشده است.

حکومت ایالات متحده در ماه اگست ۲۰۲۲ اعلام کرد که الظواهری در حملهٔ طیارهٔ بی سرنشین امریکا در کابل کشته شد. طالبان وقوع این حمله را تایید کرده اند، اما گفته اند هیچ شواهدی وجود ندارد که رهبر القاعده در کابل کشته شده باشد.

بر اساس گزارش کارشناسان ملل متحد،‌ در بحث‌های که در ماه‌های نومبر و دسمبر صورت گرفت، بسیاری از کشورهای عضو ملل متحد معتقد بودند که ”سیف‌العدل هم‌ اکنون به‌عنوان رهبر واقعی و بی‌رقیب این گروه عمل می‌کند.”

به گفتهٔ این کارشناسان،‌ ارزیابی‌ها در مورد اینکه چرا رهبری العدل اعلام نشده است، متفاوت است. آنان گفته اند که برخی کشورها احساس می‌کنند که حضور الظواهری در کابل موجب شرمساری دولت که به دنبال مشروعیت در افغانستان استند،‌ شده است “و القاعده ترجیح داد که با تایید نکردن مرگ [الظواهری] این موضوع را تشدید نکند.”

اما به گفتهٔ این کارشناسان ”اکثر آنها [کشورهای عضو سازمان ملل متحد] عامل عمده را ادامه حضور سیف العدل در جمهوری ایران می دانند که مسایل الهیاتی و عملیاتی دشواری را برای القاعده ایجاد کرده است.”

این هیات ضمن اشاره به اینکه یکی از کشورها ادعاهایی مبنی بر حضور هر عضو وابسته به القاعده در ایران را رد کرد، گفت که مکان سیف العدل، سوالاتی مرتبط به جاه طلبی‌های القاعده را برای ادعای رهبری یک جنبش جهانی مطرح می‌کند، جنبش که با چالش‌های سایر گروه‌های تندرو مانند گروه دولت اسلامی یا داعش مواجه است.

این کارشناسان ملل متحد گفته اند که سیف العدل که شهروند مصر است، از ماه جنوری ۲۰۰۱ به اینسو به نام محمد صلاح الدین عبدالحلیم زیدان در فهرست سیاه تعزیرات ملل متحد قرار دارد. پس از کشته شدن محمد عاطف، یکی از همکاران ارشد بن لادن در حمله‌‌ٔ ایالات متحده در نومبر ۲۰۰۱،‌ سیف العدل در فهرست سازمان ملل به عنوان فرمانده نظامی القاعده توصیف شده است.

بر اساس گزارش ملل متحد،‌ سیف العدل علاوه بر اینکه رییس امنیت بن لادن بود، استفاده از مواد منفجره را به تندروان این شبکه آموزش می‌داد. او همچنین شماری از طیاره ربایان را آموزش داده است که در حملات ۱۱ سپتمبر ۲۰۰۱ در ایالات متحده دخیل بودند. این سازمان می‌گوید که سیف العدل جنگجویان سومالیایی را نیز آموزش داده است، جنگجویانی که در سال ۱۹۹۳ میلادی ۱۸ نظامی امریکایی را در موگادیشو، پایتخت سومالیا، کشتند.

سیف العدل در ارتباط با بم‌گذاری های ماه اگست ۱۹۹۸ در سفارت‌های امریکا واقع در کینیا و تانزانیا نیز تحت تعقیب ایالات متحده قرار دارد.

در این گزارش آمده است که تهدید القاعده، گروه دولت اسلامی یا داعش و وابستگان آنها در مناطق جنگ زده و کشور‌های همسایه‌ آن بالا است. بر اساس این گزارش، در سال‌های اخیر نفوذ القاعده و داعش در قارهٔ افریقا نیز رو به گسترش بوده است.

منبع